Điểm giống giữa cái chung và cái đơn nhất là gì?
Cái chung và cái đơn nhất là hai khái niệm thường gặp trong bài nhập môn của triết học. Giữa hai khái niệm này có điểm chung nào? Để tìm được câu trả lời, mời các bạn theo dõi bài viết “Điểm giống giữa cái chung và cái đơn nhất là gì? “!
Nội dung bài viết
1. Khái niệm cái chung và cái đơn nhất
1.1 Cái chung là gì?
Cái chung là phạm trù triết học dùng để chỉ những mặt, những thuộc tính không những có ở một sự vật, một hiện tượng, mà còn lặp lại trong nhiều sự vật, hiện tượng khác. Cái chung thường chứa đựng ở trong nó tính qui luật, sự lặp lại.
Ví dụ về cái chung: Trên cơ sở khảo sát tình hình hoạt động cụ thể của một số doanh nghiệp có thể rút ra kết luận về tình trạng chung của các doanh nghiệp trong nền kinh tế.
1.2 Cái đơn nhất là gì?
Cái đơn nhất là phạm trù triết học dùng để chỉ các mặt, các đặc điểm vốn có ở một sự vật, hiện tượng mà không lặp lại ở sự vật, hiện tượng nào khác.
Ví dụ về cái đơn nhất: Một sáng kiến được công nhận quyền sở hữu trí tuệ. Nó chỉ thuộc về chủ sở hữu mà không lặp lại ở các sự vật khác.
2. Điểm giống giữa cái chung và cái đơn nhất là gì?
Cái chung và cái đơn nhất có thể chuyển hóa cho nhau trong những điểu kiện xác định của quá trình vận động, phát triển của sự vật. Vì vậy, tuỳ từng mục đích có thể tạo ra những điểu kiện để thực hiện sự chuyển hoá từ cái đơn nhất thành cái chung hay ngược lại.
Ví dụ, một sáng kiến khi mới ra đời – nó là cái đơn nhất. Với mục đích nhân rộng sáng kiến đó áp dụng trong thực tiễn phát triển kinh tế – xã hội, có thể thông qua các tổ chức trao đổi, học tập để phổ biến sáng kiến đó thành cái chung, cái phổ biến – khi đó cái đơn nhất đã trở thành cái chung…
3. Cặp phạm trù cái chung và cái riêng trong triết học
Mỗi con người là một cái riêng; những thuộc tính tự nhiên và xã hội khiến cho con người khác với động vật giữ vai trò là cái chung của tất cả mọi người với tư cách người; nhưng mặt khác, ở mỗi con người lại có những thuộc tính không lặp lại ở nhau như: cấu tạo gen, nhân cách, năng lực,… cụ thể khác nhau.
Mối quan hệ biện chứng giữa cái chung, cái riêng
Cái chung không tồn tại trừu tượng bên ngoài những cái riêng; trái lại, cái chung chỉ tồn tại trong mỗi cái riêng, biểu hiện thông qua mỗi cái riêng. Vì vậy, để nhận thức cái chung có thể dùng phương pháp quy nạp từ việc nghiên cứu nhiều cái riêng.
Cái riêng chỉ tồn tại trong mối quan hệ với cái chung; không có cái riêng tồn tại độc lập tuyệt đối tách rời cái chung. Vì vậy, để giải quyết mỗi vấn đề riêng không thể bất chấp cái chung, đặc biệt là cái chung là cái thuộc bản chất, quy luật phổ biến…
Ví dụ, không có doanh nghiệp nào tồn tại với tư cách doanh nghiệp mà lại không tuân theo các quy tắc chung của thị trường (ví dụ quy tắc cạnh tranh…). Nếu doanh nghiệp nào đó bất chấp các nguyên tắc chung đó thì nó không thể tồn tại trong nền kinh tế thị trường.
Cái riêng là cái toàn bộ, phong phú, đa dạng hơn cái chung; còn cái chung là cái bộ phận nhưng sâu sắc, bản chất hơn cái riêng. Vì vậy, chẳng những việc giải quyết mỗi vấn đề riêng không thể bất chấp cái chung mà còn phải xét đến cái phong phú, lịch sử khi vận dụng cái chung.
Trên đây, chuyên mục Học Tập đã giúp bạn đọc tìm hiểu điểm giống nhau giữa cái chung và cái đơn nhất cũng như cặp phạm trù cái chung – cái riêng. Theo dõi Gocdoday để biết thêm các thông tin hữu ích khác nhé!
Bài viết liên quan: